Nguyễn Minh Hiếu, 26 tuổi, đạt 8.0 IELTS, trong đó hai kỹ năng Speaking và Listening 9.0, tại kỳ thi hôm 3/4. Ở lần thi năm ngoái, Hiếu được 8.0 overall nhưng kỹ năng Speaking chỉ 7.0. Cậu chỉ ra một số sai lầm ở lần thi trước khiến điểm thành phần không như mong muốn.
1. Kiểm soát tốc độ
Hiếu nhận ra nói quá nhanh không hẳn là điều tốt. Do không làm chủ tốc độ, Hiếu mất cơ hội thể hiện ngữ điệu lên, xuống, ngắt nghỉ tự nhiên.
"Tôi luôn chú trọng ngữ điệu khi luyện tập với bạn bè, nhưng khi vào phòng thi lại không thực hiện được, một phần do run và nói quá nhanh", Hiếu nói.
2. Trọng âm trong câu
Hiếu cho hay, thông thường thí sinh luyện trọng âm của từ (word stress) nhưng lại bỏ qua trọng âm của câu (Sentence stress). Trong khi đó, sử dụng trọng âm trong câu giúp người nghe hiểu đúng ý mình muốn nói. Sentence stress là khả năng tìm được từ cần nhấn nhá. Do không để ý tốc độ, Hiếu đã mắc lỗi này trong lần thi năm ngoái.
<!--[if IE 9]><![endif]--> <!--[if IE 9]><![endif]-->
3. Cung cấp thông tin nền cho Part 2 của bài nói
Sau phần một giới thiệu về bản thân và một số chủ đề quen thuộc như gia đình, công việc, học tập và sở thích, thí sinh sang phần 2 (part 2), với yêu cầu nói về một chủ đề cụ thể. Bạn có một phút để chuẩn bị trước khi trình bày tối đa hai phút. Giám khảo sẽ hỏi một hoặc hai câu về chủ đề đó để kết thúc phần thi.
Một vấn đề Hiếu gặp năm ngoái là nói đến một phút 45 giây đã hết ý. Lần này, Hiếu áp dụng chiến thuật thêm thông tin nền cho câu chuyện để bài nói lôi cuốn và không cụt.
Đề thi hôm 3/4 của Hiếu là: "Describe a person you like spending time with" (tạm dịch: Miêu tả một người mà bạn thích dành thời gian với người đó). Thông thường, các thí sinh sẽ vào đề luôn với Today, I will talk about a friend... nhưng Hiếu có cách khác:
"Because of the nature of my job working as an overseas education counselor, I get to meet with school representatives from many countries in the world. Many of them are very interesting and I can actually learn a lot from them. In fact, many of them have shared with me their business philosophies and cultural aspects of their country. However, despite all of that, there is always one person that I like to have a discussion with the most, and that is a best friend of mine. His name is Hung..."
Hiếu giới thiệu tính chất công việc hiện tại của cậu là một nhân viên tư vấn giáo dục du học, thường gặp gỡ nhiều đại diện các trường từ khắp nơi trên thế giới. Nhiều người khiến cậu cảm thấy thú vị. Họ chia sẻ với Hiếu những triết lý kinh doanh và cả khía cạnh văn hóa đất nước mình. Dù vậy, Hiếu luôn thích trò chuyện nhất với một người. Đó là Hùng, bạn thân của cậu. Sau đó, Hiếu mới bắt đầu nói về người bạn đó.
Trước khi thi, Hiếu chuẩn bị kỹ từ vựng cho một số chủ đề lớn như politics (chính trị), economics (kinh tế), finance (tài chính), cars (ôtô) và technology (công nghệ). Do đó, ở phần sau của Part 2, cậu hướng câu chuyện về một topic yêu thích.
Với yêu cầu miêu tả một người, Hùng hướng bài nói về chủ đề chính trị. Cả hai gặp nhau lần đầu tiên khi Hùng chuyển sang trường của Hiếu. Hai người bạn có nhiều điểm chung, trong đó có chính trị, thích nói về những quyết định mà các chính trị gia Mỹ đưa ra. Hiếu sau đó nhắc tới cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016, giữa hai ứng viên, ông Donald Trump và bà Hillary Clinton. Hiếu ủng hộ ông Trump, dù đôi khi chính trị gia này có những phát ngôn "vạ miệng".
Chàng trai cho hay, khác với Writing, Speaking có thể đổi chủ đề tạm thời để câu chuyện đi theo một hướng tự nhiên. Trong trường hợp không hướng được vào chủ đề quen thuộc, Hiếu khuyên có thể tìm một câu chuyện thực tế liên quan để topic để kể.
Theo Hiếu, mắc lỗi khi nói là điều khó tránh khỏi, kể cả người bản xứ, quan trọng là có thể sửa sai một cách tự nhiên. Cậu lấy ví dụ khi nói câu "Sometimes it is difficult to mana.. (manage)" nhưng quên không nói âm cuối (dʒ) của từ "manage". Nếu quay lại nói cả câu "Sometimes...." sẽ dài dòng và không cần thiết.
"Khi nói, bạn cần đặt độ tự nhiên giao tiếp lên đầu. Trong trường hợp này, nếu thấy từ đó khó phát âm, bạn hãy thẳng thắn nói rằng nó khó nói", Hiếu cho hay.
Khác với hai phần trước, phần ba được hỏi những câu mở rộng hơn. Thí sinh và giám khảo sẽ có một cuộc thảo luận liên quan đến chủ đề trong Part 2. Thay vì giám khảo hỏi gì, thí sinh đáp đó, Hiếu gợi ý phân tích ý tưởng, phát triển câu trả lời dựa trên sự so sánh, đối lập. Ngoài ra, cậu cũng lưu ý tập trung vào việc rèn luyện trọng âm của câu, trọng âm của từ, nối âm và âm cuối để người nghe hiểu được mình muốn nói gì.
Tiêu chí chấm điểm phần thi nói (IELTS Speaking Band Descriptors) do Hội đồng tổ chức thi IELTS phát hành gồm Fluency and Coherence (Độ trôi chảy và mạch lạc), Lexical Resource (Vốn từ vựng), Grammatical Range and Accuracy (Độ đa dạng và chính xác của cấu trúc câu) và Pronunciation (Phát âm).
Ở thang điểm 9.0, thí sinh được đánh giá nói lưu loát, hiếm lặp từ hoặc ngắt quãng; nói mạch lạc, có tính liên kết và phát triển chủ đề đầy đủ, hợp lý. Từ vựng được sử dụng linh hoạt; ngôn ngữ tự nhiên, chính xác; các cấu trúc ngữ pháp đa dạng và nói tự nhiên, dễ hiểu...
Bình Minh